Meymun Kralı

Meymun kral və ya Sun Ukun — Vu Çenqenin "Qərbə Səyahət" romanından tanınan meymunlar kralını təmsil edən Çin ədəbi personajıdır. Neçja kimi o, Şərqi Asiya mədəniyyətində hiyləgərlərin ən məşhur obrazlarından biri hesab olunur.^{[1][2][3][4][5]}

• 

  Sun Ukun personajının XIX əsrə aid illüstrasiyası

• 

  Sun Ukun külək iblisi ilə döyüşür

• 

  Sun Ukun sarı rəngdə və romanın digər əsas personajlarını təsvir edən boyalı divar

• 

  Sun Ukun Baigujing'i iblisini fəth edir

Meymun kral, Çin nağıllarından, əfsanələrindən və inanclardan ilhamlanmış alleqorik bir səyahətdir. Orta oxucular Meymun kralın cəsarətinə və müdrikliyinə heyran qalırlar, lakin bəzi rəyçilər hesab edirlər ki, baş qəhrəman müəllifin oxucularına toxunulmaz feodal hökmdarlarına qarşı çıxmağı göstərir.^[6]

Meymun kralın həyatına xarici təsirdən ilhamlanaraq başlamış olması ehtimal olunur və o, çox güman ki, Hindu meymun tanrısı Hanumandan ilhamlanıb. Eramızdan əvvəl IV əsrdə yazılmış Ramayana epik poemasında Hanuman meymun generalıdır və tanrı Ramanın arvadı Sitanı cin padşahı Ravanadan xilas etməyə könüllü olaraq kömək edir. İki ölümsüz meymun arasındakı hekayə və atributlardakı oxşarlıqlar diqqəti cəlb edir. Çinin böyük xalq qəhrəmanlarından birinə xarici təsirin əlavə edilməsi, Çin sivilizasiyasının xarici təsirləri mənimsəmək və onları unikal Çin üslubuna çevirmək bacarığını göstərir.^[7]

Meymun həqiqətən üsyankardır. O, qayadan doğulub, göylərin və yerin lütfü ilə mayalanıb. Çox ağıllıdır və ölməz bir Taoist ustaddan bütün sehrli fəndləri və kunq-funu öyrənib. İndi o, özünü yetmiş iki fərqli obraza çevirə bilər,^[6] məsələn, ağac, quş, vəhşi heyvan və ya düşmənin bədəninə girib onunla içdən döyüşə bilən böcək. Buludlardan istifadə edərək, o, tək bir salto ilə 108.000 mil (173.809 km) yol qət edə bilir. Meymun kral, göylər, dənizlər, yer və yeraltı dünya üzərində hakimiyyət iddia edən "Nefrit imperatoru"na qarşı (The Great Emperor of Jade) çıxaraq özünü Kral elan edir. Dörd dənizin və Cəhənnəmin hökmdarlarının şikayətləri səmavi ordunun qəzəbinə səbəb olur. Meymun, Əjdaha Kralının xəzinəsini ələ keçirərək okeanda döyüşür və suların balastı kimi istifadə edilən nəhəng qızıl lentli dəmir çubuğu alır. Bu çubuq böyüyə və ya kiçilə bilir və Meymunun sevimli silahına çevrilir. Gücünü ilk dəfə Meymun cəhənnəmə hücum edərək oranın hökmdarını onun və davamçılarının ölməzliyini təmin etmək üçün hədələyəndə göstərir. Qorxmaz Meymun kral ilə çoxlu döyüşlərdən sonra səma ordusu bir çox dəfə məğlub olur. Səmavi monarx, problemi sakitliklə həll etmək üçün meymuna səlahiyyətləri az olan bir rəsmi titul təklif edir. Lakin meymun bunun onu aldatmaq üçün bir oyun olduğunu öyrəndikdə qəzəblənir və özünü kral elan etmək üçün və yerə qayıtmaq üçün mübarizə aparır. Nəhayət, bütün tanrı döyüşçülərinin köməyindən istifadə edən səma ordusu çətinliklə də olsa, meymunu tuta bilirlər və o, ölüm cəzasına məhkum edilir. Lakin bütün edam üsulları uğursuz olur. Tunc başı və dəmir çiyinləri olan meymun qılıncları sındırır. Son çarə olaraq, imperator onun sobada yandırılmasını əmr edir. Amma bu, meymunu öldürmək əvəzinə onun gözlərini daha güclü edir, belə ki, o, indi başqalarının görə bilmədiyini görə bilir. O, yenidən yer üzünə qayıtmaq üçün mübarizə aparır. Səma imperatoru Buddadan kömək istəyir və Budda meymunu Wu Zhi Shan (Beş Barmaq Dağı) adlı böyük bir dağın altına həbs edir. Meymun bu ağırlıq və təzyiqdən sağ çıxır. Beş yüz il sonra Ksuan Zang ona kömək etməyə gəlir.^[6] Rahibin Qərbin Sutralarını əldə etməsi üçün Budda, Meymun kralın rahibə şagird və müşayiətçi olmasını təşkil edir. Qərbə gedərkən Buddanın istəyi ilə onlara daha iki şagird qoşulur: biri pəriyə hücum etdiyi üçün cəzalandırılmış zarafatcıl və qorxaq bir donuz, digəri isə əvvəllər səma generalı olmuş, indi isə cinayətə görə sürgün edilən dəniz bədheybətidir^[6]. Onlar dördü, əjdaha oğlunun təcəssümü olan bir atla birlikdə, Qərbə istiqamətində səyahətə başlayırlar. Bu səyahət, xüsusən də Meymun kralın həvəsini nümayiş etdirən hərəkətlər və macəralarla dolu idi.

• 

  Sun Ukun heykəli (Vaterloo küçəsi, Sinqapur)

• 

  Bi Henq tərəfindən yaradılmış Sun Ukun heykəli

• 

  Sayqondakı Thien Hau məbədindəki Sun Ukun ziyarətgahı

• 

  Sun Ukunun kiçik suveniri

• 

  Singpoly Rosa Paradı 2017, Pasadena, Kaliforniya

• 

  Singpoly Rosa Paradı 2017, Pasadena, Kaliforniya

• 

  Liugong adasında, Çində Sun Ukunun qızıl çubuqu

Meymun kral xalq qəhrəmanının və ya müasir dillə desək, super qəhrəmanın arxitipidir. Onun Qərbdə tam bir ekvivalenti yoxdur; bəlkə də Robin Hud, [./Https://en.wikipedia.org/wiki/Hellboy en. HellBoy] birləşməsinə oxşayır.^[7] Cinlər və heyvan ruhları ilə Qərbə səyahət, sehrli realizmin erkən bir nümunəsidir. Sun Ukun (Meymun kral və ya Vukong) formalarını dəyişdirə bilər və sehrli çubuğunu kiçildərək qulağının arxasında saxlaya bilər. Bu, onu dünyanın ilk super qəhrəmanlarından biri kimi göstərir. Hekayədəki döyüş sənəti elementləri, Oturan pələng, gizlənən əjdaha kimi filmlərdəki intizam və bacarıqla eynidir, bu da onların müvəffəqiyyətini artıran qəhrəmanlıq hissini əks etdirir. Super güclərinə baxmayaraq, Meymun kralın əsas xüsusiyyəti insan səhvləridir — o, acgöz, eqoistdir və tez-tez əhval dəyişikliyi və zorakılıq göstərir. O, ilahi hakimiyyətə qarşı çıxır, idarə olunmaq cəhdlərinə gülür və xaos yaradır. Lakin onun daxilində yaxşılıq da var. O, pis davranan bir uşaqdır ki, yaxşı olmaq üçün sadəcə güclü bir əl və məqsəd hissi lazımdır.

Xuanzanqın şagirdi olmamışdan əvvəl, Meymun kral kainatda böyük fəlakətlərə səbəb olurdu, çünki Cənnətin Böyük Adaçayı (The Great Sage Equal of Heaven) olmaq üçün lazım olan şeyləri axtarırdı. Onun davranışı pis niyyətdən deyil, səhv başa düşülmə və məyusluğa görə idi. O, sehrli güclərini tanrıların ona göndərdiyi hər kəsi və hamını məğlub etmək, onları alçaltmaq üçün istifadə edirdi. Amma Budda və mərhəmət ilahəsi tr. Quan Yin onu nəzarət altına alaraq ona nizam-intizam və məqsəd bəxş etdi. Bəzən onun davranışlarını düzəltmək üçün alnına dəmir bant taxılır ki, Ksuan Zangın oxuduğu mantranı ona başa salmaq üçün.

Ümumilikdə, Meymun kralın əvvəlki dağıdıcı enerjiləri, yeni ustadını mühafizə etmək üçün yaxşılığa çevrilir. Yolda səhvlərə yol versə də, möhkəm və rəğbətli rəhbərliyi ilə sonda yaxşı olur və hətta Buddhalığa (en. Buddhahood) nail olur.^[6][7][8]