Берберска овца


Учесници на Викимедиини проекти

Article Images

Берберска овца (науч. Ammotragus lervia) — вид од потсемејството кози (Caprinae), домороден на карпестите планини во северна Африка. Има шест подвидови. Иако е редок на домашна територија, доведен во јужна Европа, Северна Америка и на други места. Позната е и како аудед, вадан, аруј и арујс.

Во Македонија, примероци од ова животно можат да се видат во Зоолошката градина во Скопје.[4]

Овој вид овци е висок 80-100 см и тежи 40-140 кг. По боја се песокливо-кафени (сè потемни како што стареат), оздола малку посветли и со потемна линија на грбот. Горните и надворешните делови од нозете имаат рамномерна црвеникаво-кафеава или сивкасто-кафеава боја. На вратот имаат лелеаво руно (кое досега до градите кај мажјаците) и ретка грива. Роговите им се триаголни во пресек, се извиваат нанадвор, наназад, а потоа навнатре, и достигаат должина од 50 см. На допир се мазни, со мали набори при основата што се јавуваат со старост.

Природно живеалиште

уреди

Берберската овца природно живее во северна Африка, и тоа: Алжир, Тунис, Египет, Либија, Мавританија, северен Мали, Мароко, Нигер, Судан и северен Чад (западно од реката Нил и на Црвеноморските Ридови источно од Нил).[5]

Доведени населенија

уреди

 
Берберска овца во Лондонската зоолошка градина

Како доведен вид, берберската овца е застапена во југоисточна Шпанија, the југозпадни САД, островот Нихау (Хаваи), Мексико, и некои делови од Африка.

Во 1970 г. се доведени единки во југоисточна Шпанија и денес берберската овца е честа на ограничено подрачје во тој дел од земјата и во регионалниот парк Сиера Еспуња, каде е ловен вид. Поради својата прилагодливост, овој вид е во подем и почнува да се среќава во покраините Аликанте, Алмерија, Гранада и Мурсија,[6] каде им сопернички на домородните копитари на Пиринејскиот Полуостров. Видот е доведен и на островот Ла Палма (Канарските Острови) и денес е раширен низ северниот и средишниот дел од островот, каде претставува сериозна закана за ендемските растенија.

 
Јаре

Овој вид (A. lervia) е единствениот од родот Ammotragus. Меѓутоа, некои автори го ставаат овој род во родот на козите (Capra), заедно со овците (Ovis).[3]

Подвидовите на берберската овца се алопатрички во разни делови на северна Африка:[5]

  • A. l. lervia Pallas, 1777 (ранлив)
  • A. l. ornata I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1827
  • A. l. sahariensis Rothschild, 1913 (ранлив)
  • A. l. blainei Rothschild, 1913 (ранлив)
  • A. l. angusi Rothschild, 1921 (ранлив)
  • A. l. fassini Lepri, 1930 (ранлив)
 
Берберски овци.

Берберските овци живеат во степски планински подрачја каде пасат и брстат треви, грмушки и лишаи. Потребата за вода можат наполно да ја задоволат преку храната, но ако ако наидат на течна вода, ја пијат и се валкаат во неа. Активни се рано наутро и на квечерина, а жегата ја минуваат во одмор. Со нозете се многу спретни и можат да скокнат од место дури 2 м во висина. Кога ќе забележат опасност, веднаш бегаат по нагорнините и скокаат напред-назад за да го збунат непријателот.

Имаат преселничко поведение и постојано минуваат по разни планински венци. Главни природни грабливци во северна Африка им се берберскиот леопард, берберскиот лав (истребен) и каракалот, но денес опстанокот им го загрозува само човекот.

  • Берберска овца во Зоо Скопје.

  • Берберска овца со јаре во Зоо Скопје.

  • Берберска овца барајќи храна од посетители.

  • Мајка и јаре во сенка.

  • Јаре.

  • Глава на овен.

  • Берберска овца во Зоолошката градина Хамбург.

  • Женки и јаре во Зоолошката градина Берлин.

  • Берберска овца во Зоолошката градина Теноџи, Осака.

  • Глава на овен.

  1. Ammotragus lervia. IUCN Red List. Version 2008. International Union for Conservation of Nature. 2008. Посетено на 11 November 2008. Database entry includes a brief justification of why this species is of Vulnerable C1.
  2. Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  3. 3,0 3,1 Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  4. „Зоо Скопје“. Архивирано од изворникот на 2015-05-04. Посетено на 20 април 2015.
  5. 5,0 5,1 Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  6. Cassinello, J.; Serrano, E.; Calabuig, G. & Pérez, J.M. (2004). Range expansion of an exotic ungulate (Ammotragus lervia) in southern Spain: ecological and conservation concerns. Biodiversity and Conservation 13: 851-866
  • Cassinello, J. (1998). Ammotragus lervia: a review on systematics, biology, ecology and distribution. Annales Zoologici Fennici 35: 149-162
  • Wacher, T., Baha El Din, S., Mikhail, G. & Baha El Din, M. (2002). New observations of the "extinct" Aoudad Ammotragus lervia ornata in Egypt. Oryx 36: 301–304.