Edward Łańcucki
Współtwórcy projektów Fundacji Wikimedia
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
Znacznik: Link do ujednoznacznienia |
|||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Żołnierz infobox |
{{Żołnierz infobox |
||
|imię i nazwisko = Edward Łańcucki |
|imię i nazwisko = Edward Łańcucki |
||
|imię i nazwisko org = |
|imię i nazwisko org = |
||
|pseudonim = |
|pseudonim = |
||
|rodzaj wojsk = lądowe |
|rodzaj wojsk = lądowe |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
|miejsce urodzenia = [[Skałat]] |
|miejsce urodzenia = [[Skałat]] |
||
|data śmierci = [[29 września]] [[2020]] |
|data śmierci = [[29 września]] [[2020]] |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = [[Warszawa]] |
||
|lata służby = 1944–1985 |
|lata służby = 1944–1985 |
||
|siły zbrojne = [[Plik:Orzeł LWP.jpg|20px]] [[ludowe Wojsko Polskie]] |
|siły zbrojne = [[Plik:Orzeł LWP.jpg|20px]] [[ludowe Wojsko Polskie]] |
||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
|późniejsza praca = |
|późniejsza praca = |
||
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KO}} {{order|KAK}} {{order|MSZSO|Z}} {{order|MSZSO|S}} {{order|MSZSO|B}} {{order|MZOK|Z}} |
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KO}} {{order|KAK}} {{order|MSZSO|Z}} {{order|MSZSO|S}} {{order|MSZSO|B}} {{order|MZOK|Z}} |
||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Edward Łańcucki''' (ur. [[11 września]] [[1924]] w [[Skałat|Skałacie]], zm. [[29 września]] [[2020]]) – [[generał brygady]] [[Ludowe Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]], [[Doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[Nauki wojskowe|nauk wojskowych]]. |
'''Edward Ignacy Łańcucki''' (ur. [[11 września]] [[1924]] w [[Skałat|Skałacie]], zm. [[29 września]] [[2020]] w [[Warszawa|Warszawie]])<ref name="rn">{{Cytuj stronę | url = https://rejestry-notarialne.pl/37 | tytuł = Łańcucki Edward Ignacy | data = 2021-03-05 | opublikowany = rejestry-notarialne.pl | język = pl | data dostępu = 2024-01-09}}</ref> – [[generał brygady]] [[Ludowe Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]], [[Doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[Nauki wojskowe|nauk wojskowych]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
Do 1940 Edward Łańcucki ukończył osiem klas radzieckiej szkoły 10-letniej. W 1940 jego rodzina nie została wywieziona na Syberię i ukrywała się. W czasie okupacji niemieckiej wraz z bratem Janem pracował na kolei, należąc do lokalnej komórki [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] i biorąc potem udział w operacji "Burza". 3 marca 1944 ochotniczo wstąpił w Skałacie do służby w ludowym Wojsku Polskim, ukończył szkołę podoficerską wojsk pancernych w [[Uljanowsk|Ulianowsku]] nad [[Wołga|Wołgą]] i w stopniu [[sierżant]]a jako dowódca [[czołg]]u przeszedł szlak bojowy [[1 Drezdeński Korpus Pancerny|1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego]]. Brał udział w operacji budziszyńsko-praskiej w składzie [[2 Sudecka Brygada Pancerna|2 Brygady Pancernej]] na stanowisku dowódcy czołgu [[T-34]]. |
Do 1940 Edward Łańcucki ukończył osiem klas radzieckiej szkoły 10-letniej. W 1940 jego rodzina nie została wywieziona na Syberię i ukrywała się. W czasie okupacji niemieckiej wraz z bratem Janem pracował na kolei, należąc do lokalnej komórki [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] i biorąc potem udział w operacji "Burza". 3 marca 1944 ochotniczo wstąpił w Skałacie do służby w ludowym Wojsku Polskim, ukończył szkołę podoficerską wojsk pancernych w [[Uljanowsk|Ulianowsku]] nad [[Wołga|Wołgą]] i w stopniu [[sierżant]]a jako dowódca [[czołg]]u przeszedł szlak bojowy [[1 Drezdeński Korpus Pancerny|1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego]]. Brał udział w operacji budziszyńsko-praskiej w składzie [[2 Sudecka Brygada Pancerna|2 Brygady Pancernej]] na stanowisku dowódcy czołgu [[T-34]]. |
||
Po wojnie został skierowany do Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych w [[Twierdza Modlin|Modlinie]], którą ukończył w 1945 i został promowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów wojsk pancernych. W latach 1946–1948 dowodził plutonem i kompanią czołgów w [[Żary|Żarach]] i w [[Żagań|Żaganiu]]. W tym czasie ukończył wieczorowo liceum ogólnokształcące. W 1949 na własną prośbę został przeniesiony do Gdańska na stanowisko pomocnika szefa wydziału operacyjnego w sztabie [[1 Korpus Pancerny (LWP)|1 Korpusu Pancernego]]. Podjął również studia wieczorowe na Wydziale Budowy Okrętów [[Politechnika Gdańska|Politechniki Gdańskiej]], których jednak nie ukończył ze względu na pobyt ojca za granicą. Przez wiele lat (1953–1965) służył w [[Akademia Sztabu Generalnego|Akademii Sztabu Generalnego WP]] na stanowisku wykładowcy. Równocześnie ukończył Akademię w trybie zaocznym w 1957 roku. W 1965 uzyskał tytuł doktora nauk wojskowych, awansując w międzyczasie do stopnia [[ |
Po wojnie został skierowany do Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych w [[Twierdza Modlin|Modlinie]], którą ukończył w 1945 i został promowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów wojsk pancernych. W latach 1946–1948 dowodził plutonem i kompanią czołgów w [[Żary|Żarach]] i w [[Żagań|Żaganiu]]. W tym czasie ukończył wieczorowo liceum ogólnokształcące. W 1949 na własną prośbę został przeniesiony do Gdańska na stanowisko pomocnika szefa wydziału operacyjnego w sztabie [[1 Korpus Pancerny (LWP)|1 Korpusu Pancernego]]. Podjął również studia wieczorowe na Wydziale Budowy Okrętów [[Politechnika Gdańska|Politechniki Gdańskiej]], których jednak nie ukończył ze względu na pobyt ojca za granicą. Przez wiele lat (1953–1965) służył w [[Akademia Sztabu Generalnego|Akademii Sztabu Generalnego WP]] na stanowisku wykładowcy. Równocześnie ukończył Akademię w trybie zaocznym w 1957 roku. W 1965 uzyskał tytuł doktora nauk wojskowych, awansując w międzyczasie do stopnia [[podpułkownik]]a. Następnie był szefem sztabu 16 Dywizji Pancernej (1965–1969). Awans na stopień generała brygady otrzymał w październiku 1970 już jako dowódca 16 Dywizji Pancernej w Elblągu (dywizją dowodził w latach 1969–1971). Akt nominacyjny otrzymał 10 października 1970 w Belwederze z rąk przewodniczącego [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa PRL]] marszałka Polski [[Marian Spychalski|Mariana Spychalskiego]]. Dwa miesiące później, dowodząc [[16 Kaszubska Dywizja Pancerna|16 Kaszubską Dywizją Pancerną]] brał udział w pacyfikacji rewolty robotniczej na Wybrzeżu w [[Grudzień 1970|grudniu 1970]]. |
||
W następnych latach był szefem Zarządu Szkolenia Bojowego – zastępcą Szefa Inspektoratu Szkolenia MON (1971–1980) oraz przedstawicielem PRL w [[Misja Polska do Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei|Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru]] w [[Korea|Korei]] w randze ministra pełnomocnego (1980–1981). |
W następnych latach był szefem Zarządu Szkolenia Bojowego – zastępcą Szefa Inspektoratu Szkolenia MON (1971–1980) oraz przedstawicielem PRL w [[Misja Polska do Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei|Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru]] w [[Korea|Korei]] w randze ministra pełnomocnego (1980–1981). |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Od 1995 zasiadał na ławie oskarżonych w procesie o sprawstwo masakry robotniczej na Wybrzeżu w grudniu 1970. Z powodu złego stanu zdrowia został wyłączony z postępowania sądowego. |
Od 1995 zasiadał na ławie oskarżonych w procesie o sprawstwo masakry robotniczej na Wybrzeżu w grudniu 1970. Z powodu złego stanu zdrowia został wyłączony z postępowania sądowego. |
||
Odznaczony był m.in. [[Order Virtuti Militari|Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari]], [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski]] (1973), [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski]]tego Orderu (1965), [[Krzyż Armii Krajowej|Krzyżem Armii Krajowej]] (1983), Złotymi Medalami: [[Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”|Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny]] (1968) i [[Medal „Za zasługi dla obronności kraju”|Za Zasługi dla Obronności Kraju]] (1976) oraz wieloma innymi odznaczeniami. |
Odznaczony był m.in. [[Order Virtuti Militari|Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari]], [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski]] (1973), [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski]] tego Orderu (1965), [[Krzyż Armii Krajowej|Krzyżem Armii Krajowej]] (1983), Złotymi Medalami: [[Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”|Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny]] (1968) i [[Medal „Za zasługi dla obronności kraju”|Za Zasługi dla Obronności Kraju]] (1976) oraz wieloma innymi odznaczeniami. |
||
Zmarł 29 września 2020. Został pochowany na [[Cmentarz w Rembertowie|cmentarzu w Rembertowie]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,488410,Edward-%C5%81a%C5%84cucki-nekrolog.html | tytuł = ''Edward Łańcucki'' | opublikowany = nekrologi.wyborcza.pl| język = pl | data dostępu = 2020-10-11}}</ref>. |
Zmarł 29 września 2020. Został pochowany na [[Cmentarz w Rembertowie|cmentarzu w Rembertowie]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,488410,Edward-%C5%81a%C5%84cucki-nekrolog.html | tytuł = ''Edward Łańcucki'' | opublikowany = nekrologi.wyborcza.pl| język = pl | data dostępu = 2020-10-11}}</ref>. |
||
Wersja z 05:36, 9 sty 2024
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1944–1985 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
wykładowca w Akademii Sztabu Generalnego WP, szef sztabu dywizji, dowódca 16 Dywizji Pancernej, zastępca szefa Inspektoratu Szkolenia MON |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
| Odznaczenia | |
       
| |
Edward Ignacy Łańcucki (ur. 11 września 1924 w Skałacie, zm. 29 września 2020 w Warszawie)[1] – generał brygady Wojska Polskiego, doktor nauk wojskowych.
Życiorys
Był synem Augustyna i Katarzyny ze Świdzińskich. Ojciec, podczas I wojny światowej żołnierz Legionów Polskich, został w październiku 1940 aresztowany i wywieziony na Syberię. W 1942 uciekł z zesłania i dotarł do organizującej się Armii Polskiej w ZSRR pod dowództwem gen. Władysława Andersa i potem w składzie II Korpusu Polskiego, w stopniu plutonowego, pełnił służbę aż do rozwiązania korpusu. Po wojnie nie wrócił do Polski i zmarł w 1956 pod Londynem.
Do 1940 Edward Łańcucki ukończył osiem klas radzieckiej szkoły 10-letniej. W 1940 jego rodzina nie została wywieziona na Syberię i ukrywała się. W czasie okupacji niemieckiej wraz z bratem Janem pracował na kolei, należąc do lokalnej komórki Armii Krajowej i biorąc potem udział w operacji "Burza". 3 marca 1944 ochotniczo wstąpił w Skałacie do służby w ludowym Wojsku Polskim, ukończył szkołę podoficerską wojsk pancernych w Ulianowsku nad Wołgą i w stopniu sierżanta jako dowódca czołgu przeszedł szlak bojowy 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego. Brał udział w operacji budziszyńsko-praskiej w składzie 2 Brygady Pancernej na stanowisku dowódcy czołgu T-34.
Po wojnie został skierowany do Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych w Modlinie, którą ukończył w 1945 i został promowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów wojsk pancernych. W latach 1946–1948 dowodził plutonem i kompanią czołgów w Żarach i w Żaganiu. W tym czasie ukończył wieczorowo liceum ogólnokształcące. W 1949 na własną prośbę został przeniesiony do Gdańska na stanowisko pomocnika szefa wydziału operacyjnego w sztabie 1 Korpusu Pancernego. Podjął również studia wieczorowe na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, których jednak nie ukończył ze względu na pobyt ojca za granicą. Przez wiele lat (1953–1965) służył w Akademii Sztabu Generalnego WP na stanowisku wykładowcy. Równocześnie ukończył Akademię w trybie zaocznym w 1957 roku. W 1965 uzyskał tytuł doktora nauk wojskowych, awansując w międzyczasie do stopnia podpułkownika. Następnie był szefem sztabu 16 Dywizji Pancernej (1965–1969). Awans na stopień generała brygady otrzymał w październiku 1970 już jako dowódca 16 Dywizji Pancernej w Elblągu (dywizją dowodził w latach 1969–1971). Akt nominacyjny otrzymał 10 października 1970 w Belwederze z rąk przewodniczącego Rady Państwa PRL marszałka Polski Mariana Spychalskiego. Dwa miesiące później, dowodząc 16 Kaszubską Dywizją Pancerną brał udział w pacyfikacji rewolty robotniczej na Wybrzeżu w grudniu 1970.
W następnych latach był szefem Zarządu Szkolenia Bojowego – zastępcą Szefa Inspektoratu Szkolenia MON (1971–1980) oraz przedstawicielem PRL w Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Korei w randze ministra pełnomocnego (1980–1981).
W pierwszych dniach stanu wojennego w Polsce został pełnomocnikiem Komitetu Obrony Kraju – komisarzem wojskowym w Ministerstwie Handlu Zagranicznego, jednak już po tygodniu został odwołany z tej funkcji[2]. Przez kolejne 4 lata służby pozostawał w dyspozycji MON.
10 września 1985 został przeniesiony w stan spoczynku, pożegnany przez ministra obrony narodowej gen. armii Floriana Siwickiego.
W 1983 był założycielem, a następnie prezesem Ogólnopolskiego Klubu Kombatantów 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego.
Od 1995 zasiadał na ławie oskarżonych w procesie o sprawstwo masakry robotniczej na Wybrzeżu w grudniu 1970. Z powodu złego stanu zdrowia został wyłączony z postępowania sądowego.
Odznaczony był m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1973), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski tego Orderu (1965), Krzyżem Armii Krajowej (1983), Złotymi Medalami: Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny (1968) i Za Zasługi dla Obronności Kraju (1976) oraz wieloma innymi odznaczeniami.
Zmarł 29 września 2020. Został pochowany na cmentarzu w Rembertowie[3].
Działalność agenturalna
Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1952–1974 tajnym współpracownikiem (informatorem) Informacji Wojskowej oraz Wojskowej Służby Wewnętrznej o pseudonimie "August"[4].
Życie prywatne
Jego zainteresowaniem była praca publicystyczna i społeczna. Mieszkał w Warszawie. Był żonaty, miał dwie córki[5].
Bibliografia
- T. Bochwic, III Rzeczpospolita w odcinkach: kalendarium wydarzeń styczeń 1989 - maj 2004, Wydawnictwo Arcana, 2005;
- H. P. Kosk, Generalicja Polska, tom I, Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1999;
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom II: I–M, Toruń 2010, s. 394–396 (z fotografią)
- P. Martell, G. P. Hayes, World military leaders, Bowker, New York 1974;
- M. Sokołowska, I. Greczanik-Filipp, W. Kwiatkowska, Encyklopedia Gdyni, Wydawnictwo Verbi Causa, 2006.
Przypisy
- ↑ Łańcucki Edward Ignacy. rejestry-notarialne.pl, 2021-03-05. [dostęp 2024-01-09]. (pol.).
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. II: I-M, Toruń 2010, s. 395
- ↑ Edward Łańcucki. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 2020-10-11]. (pol.).
- ↑ |Informacje w inwentarzu IPN
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom II: I–M, Toruń 2010, s. 394–396