Bunkrowy dziad: Różnice pomiędzy wersjami – Wikipedia, wolna encyklopedia

Linia 1:

[[Plik:Protester with slogan 31st 2021.jpg|300px|thumb|Plakat „Nie boję się bunkrowego dziada” na protestach 31 stycznia 2021 roku]]

'''Bunkrowy dziad''', także '''dziad z bunkra''', lub tylko '''bunkrowy''', lub tylko '''dziad''' {{odn|Команда „Сигнала”2022|s=}}{{odn|Константинова, Трещанин 2023|s=}}{{odn|Туркова 2023|s=}} ([[Język rosyjski|ros.]] бункерный дед, ''bunkiernyj died'') – obraźliwe{{odn|Васильченко 2022|s=}} przezwisko [[Władimir Putin|Władimira Putina]], które stało się [[Mem internetowy|internetowym memem]].

== Geneza ==

[[Wizerunek polityczny]] Putina jako dziadka zaczął kształtować się na długo przed 2021 rokiem, jednak przezwisko „bunkrowy dziad” upowszechniło się po wypowiedziach polityka opozycji [[Aleksiej Nawalny|Aleksieja Nawalnego]] w 2020 roku{{odn|Туркова 2023|s=}}.

Linia 16 ⟶ 15:

== Ewolucja ==

[[Plik:Putin and Macron meeting with a large table.jpg|300px|thumb|upright=1.2|Długi stół do negocjacji, który stał się symbolem skrajnej samoizolacji Putina]]▼

▲[[Plik:Putin and Macron meeting with a large table.jpg|300px|thumb|Długi stół do negocjacji, który stał się symbolem skrajnej samoizolacji Putina]]

Według „Mediazony” (ros. Медиазона) „bunkrowym dziadem” Putina obwołano w szczytowym momencie [[Pandemia COVID-19|pandemii Covid-19]]{{odn|Константинова, Трещанин 2023|s=}}. Szmielowa pisała, że jeśli wcześniej Putina kreowano na [[Seksbomba|symbol seksu]] i [[Osobnik alfa|samca alfa]], który jeździ konno lub samochodem, lata na lotni, nurkuje na dno morza po amfory, to w styczniu 2021 roku przywarło do niego przezwisko „bunkrowy dziad”, a także wariacja „bunkrowy wyzerowany” (ros. бункерный обнулёныш) – po zmianie w [[Konstytucja Federacji Rosyjskiej|konstytucji]], dotyczącej „wyzerowania” kadencji Putina, która pozwoliła mu ubiegać się po reelekcję{{odn|Шмелёва 2021|s=}}.

Linia 26 ⟶ 24:

== Stosowanie przezwiska ==

Przezwisko jest stosowane przez różnych rosyjskich i ukraińskich komentatorów, publicystów, komików i nie tylko. Sugeruje pewien rodzaj niekompetencji, wynikający z celowej izolacji i unikania rozwiązywania oczywistych problemów{{odn|Константинова, Трещанин 2023|s=}} oraz irracjonalności Putina{{odn|Васильченко 2022|s=}}, tj. podejmowania nieadekwatnych decyzji, jakby stracił kontakt z rzeczywistością{{odn|Команда „Сигнала” 2022|s=}}.

Linia 32 ⟶ 29:

=== Przez opozycję ===

Nawalny wielokrotnie używał przezwiska „dziad bunkrowy” w stosunku do Putina{{odn|Mackinnon 2021|s=}}{{odn|Iljoska 2021|s=}}{{odn|Taylor 2022|s=}}{{odn|Dixon, Putin uses… 2021|s=}}{{odn|Aslund 2021|s=}}. Przykładowo, 22 czerwca 2020 roku na swoim [[blog]]u informował, że państwo wydało na [[Parada z okazji Dnia Zwycięstwa w Moskwie (2020)|paradę z okazji Dnia Zwycięstwa]] prawie 1 miliard [[Rubel rosyjski|rubli]], nie licząc wydatków z budżetu wojskowego: ''Kupcie za te pieniądze leki dla emerytów. […] Ostatnią rzeczą, o której myślą, jest parada. Ale dziad bunkrowy chce parady, musi się popisać na trybunie''{{odn|Wesolowsky 2020|s=}}. W październiku 2020 roku polityk użył przezwiska „dziadek bunkrowy” (ros. бункерный дедушка), publikując w [[Instagram]]ie zrzut ekranu z listą najczęściej oglądanych filmów na swoim kanale [[YouTube]]{{odn|Савельев 2020|s=}}. W lutym 2021 roku Nawalny po zatrzymaniu użył w sądzie takich epitetów: „ropucha siedząca na rurze” (ros. жаба, сидящая на трубе), „złodziejski dziad bunkrowy” (ros. вороватый бункерный дед) oraz „dziad bunkrowy”{{odn|Гречаная 2021|s=}}. Według redaktora „[[The Washington Post]]” Robina Nixona ''Nawalny, mistrz sloganów, nazywa Putina „dziadem bunkrowym”, przedstawiając go obłudnym i skorumpowanym''{{odn|Dixon, In Russia’s… 2021|s=}}.

Linia 38 ⟶ 34:

=== Przez urzędników ===

Rosyjscy urzędnicy wielokrotnie publicznie wyjaśniali, że wizerunek dziada jest błędnie odebrany jako aluzja do Putina{{odn|Туркова 2023|s=}}. 9 maja 2023 roku służba prasowa szefa [[Grupa Wagnera|Grupy Wagnera]] opublikowała nagranie wideo, w którym [[Jewgienij Prigożyn]] oznajmiał o braku amunicji i zarzucał ministrowi obrony niedotrzymanie obietnic jej dostaw. W jednym z fragmentów Prigożyn zbeształ niejakiego dziadka: ''Szczęśliwy dziadek myśli, że ma się dobrze. […] Ale co ma zrobić kraj… jeśli nagle, przypadkiem, jak zakładam, okaże się, że ten dziadek to kompletny skurwiel?'' Później Prigożyn sprecyzował, że nie miał na myśli Putina, tylko wskazał na trzy osoby: byłego wiceministra obrony [[Michaił Mizincew|Michaiła Mizincewa]], szefa [[Sztab Generalny Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej|sztabu generalnego]] [[Walerij Gierasimow|Walerija Gierasimowa]] i byłą uczestniczkę [[reality show]] „Dom-2” Natalję Chim, która za pośrednictwem sieci społecznościowych oferowała wojsku skrzynie z amunicją. Według „[[The Moscow Times]]” po wypowiedziach Prigożyna nawiązujących do „szczęśliwego dziadka” Putin musiał pilnie kreować nowy wizerunek{{odn|Туркова 2023|s=}}.

8 lipca 2023 roku były prezydent Rosji [[Dmitrij Miedwiediew]] na swoim kanale [[Telegram (komunikator internetowy)|Telegram]] nazwał prezydenta USA [[Joe Biden|Joe Bidena]]a śpiącym starcem cierpiącym na [[Otępienie|demencję]], który na tle swoich niezdrowych obsesji postanowił odejść, prowokując [[Wojna jądrowa|nuklearny armagedon]] i zabierając ze sobą połowę ludzkości. Przeinaczona wypowiedź Miedwiediewa została wykorzystana przez użytkowników portali społecznościowych w odniesieniu do Putina{{odn|Туркова 2023|s=}}.

== Odzew ==

Według „Meduzy” Putina nazwano „dziadem” („dziadkiem”) nie ze względu na wiek czy stan zdrowia, jak było to w przypadku [[Boris Jelcyn|Borisa Jelcyna]], i nie tylko z chęci jego obrażenia. Mem „Dziadek, weź swoje pigułki” w istocie oznacza to samo, co mem „[[OK Boomer]]”: wartości, idee i mentalność takiego człowieka ukształtowały się pół wieku temu w zupełnie innym świecie i jako przestarzałe nie wpisują się we współczesny porządek{{odn|Васильченко 2022|s=}}. Historyk Siergiej Miedwiediew i politolog Jekatierina Szulman stwierdzili, że mem o niezdarnym dziadzie bunkrowym pojawił się w wyniku konfliktu między pokoleniami, nie jest to klasyczny konflikt ojców i dzieci, tylko pogłębiony konflikt dziadków i wnuków. Mianowicie tu powstaje prawdziwa różnica w pojmowaniu wartości i stylu: nie jest to różnica pomiędzy [[Telewizja|telewizją]] a [[Facebook]]iem, ale już pomiędzy telewizją a [[TikTok]]iem{{odn|Медведев 2021|s=}}. Według filolog i dziennikarki Ksienii Turkowej w języku rosyjskim słowa „dziad” (ros. дед) i „dziadek” (ros. дедушка) mają różne odcienie znaczeniowe i ani

wizerunek dziada w kontekście wojskowym czy kryminalnym, ani domowy obraz dziadka w kapciach i z pigułkami nie pasują już dla Kremla{{odn|Туркова 2023|s=}}.

Linia 55 ⟶ 49:

== Bibliografia ==

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Aslund 2021}} |url = https://www.japantimes.co.jp/opinion/2021/03/17/commentary/world-commentary/vladimir-putin-russia/ |autortytuł = AslundPutin’s A.Potemkin empire |tytułautor = Putin'sAslund Potemkin empireA |opublikowany = japantimes.co.jp |data = 2021-03-17 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Aslund 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Dixon, In Russia’s… 2021}} |url = https://www.washingtonpost.com/world/europe/russia-navalny-putin-protests/2021/01/28/0f03973e-5fe9-11eb-a177-7765f29a9524_story.html |autor = Dixon R. |tytuł = In Russia’s messaging battle, the opposition lights up social media. Putin’s allies plod along on state TV |autor = Dixon R |opublikowany = washingtonpost.com |data = 2021-01-29 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Dixon, In Russia’s… 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Dixon, Putin uses… 2021}} |url = https://www.smh.com.au/world/asia/putin-uses-biden-s-killer-insult-to-enhance-tough-guy-reputation-20210329-p57esx.html |autor = Dixon R. |tytuł = Putin uses Biden’s „killer” insult to enhance tough-guy reputation |autor = Dixon R |opublikowany = smh.com.au |data = 2021-03-29 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Dixon, Putin uses… 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Iljoska 2021}} |url = https://www.slobodenpecat.mk/en/video-i-putin-e-dedo-shto-se-krie-vo-bunker-navalni-ostanuva-vo-pritvor-do-15-fevruari/ |autor = Iljoska I. |tytuł = Video I „Putin is a grandfather hiding in a bunker”: Navalny remains in custody until February 15 |autor = Iljoska I |opublikowany = slobodenpecat.mk |data = 2021-01-18 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Iljoska 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Mackinnon 2021}} |url = https://www.theglobeandmail.com/world/article-grandpa-in-a-bunker-nalvany-takes-aim-at-putin-as-moscow-court/ |autor = Mackinnon M. |tytuł = „Grandpa in a bunker”: Navalny takes aim at Putin as Moscow court sentences him to more than two years in jail |autor = Mackinnon M |opublikowany = theglobeandmail.com |data = 2021-02-02 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Mackinnon 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Taylor 2022}} |url = https://ridl.io/has-putin-lost-it/ |autor = Taylor B. |tytuł = Has Putin Lost It? |autor = Taylor B |opublikowany = ridl.io |data = 2022-03-04 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Taylor 2022}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Wesolowsky 2020}} |url = https://www.rferl.org/a/voldemort-no-more-putin-foe-navalny-makes-rare-appearance-on-russian-state-tv/30692535.html |tytuł = Voldemort No More? Putin Foe Navalny Makes Rare Appearance On Russian State TV |autor = Wesolowsky T |opublikowany = rferl.org |data = 2020-06-16 |język = en |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Wesolowsky 2020}}}}

* {{Cytuj stronę |autorurl = Wesolowsky Thttps://meduza.io/feature/2022/08/16/bayden-na-10-let-starshe-a-dedom-vse-ravno-nazyvayut-putina-no-pochemu |tytuł = VoldemortБайден Noна More?10 Putinлет Foeстарше, Navalnyа Makes„дедом” Rareвсе Appearanceравно Onназывают RussianПутина. Но почему? |autor = StateВасильченко TVВ |opublikowany = rferlmeduza.orgio |data = 20202022-0608-16 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Васильченко 2022}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Васильченко 2022}} |url = https://meduzagordonua.io/featurecom/2022news/08worldnews/16/baydenchego-naboitsya-10eta-letzhaba-starshesidyashchaya-ana-dedomtrube-vselyudey-ravnonavalnyy-nazyvayutprizval-putinarossiyan-novyhodit-pochemuna-protesty-1535998.html |autortytuł = Васильченко„Чего В.боится |tytułэта =жаба, Байденсидящая на 10трубе? летЛюдей”. старше,Навальный апризвал „дедом”россиян всевыходить равнона называютпротесты Путина.|autor Но= почему?Гречаная А |opublikowany = meduzagordonua.iocom |data = 20222021-0801-1618 |język = en ru uk |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Гречаная 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Дмитриев 2023}} |url = https://meduza.io/feature/2023/01/30/yandeks-blokiroval-izobrazheniya-putina-kogda-polzovateli-iskali-bunkernogo-deda-i-natsistskie-simvoly-kogda-oni-iskali-z |autor = Дмитриев Д. |tytuł = „Яндекс” блокировал изображения Путина, когда пользователи искали „бункерного деда”. И нацистские символы – когда они искали Z |autor = Дмитриев Д |opublikowany = meduza.io |data = 2023-01-30 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Дмитриев 2023}}}}▼

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Гречаная 2021}} |url = https://gordonua.com/news/worldnews/chego-boitsya-eta-zhaba-sidyashchaya-na-trube-lyudey-navalnyy-prizval-rossiyan-vyhodit-na-protesty-1535998.html |autor = Гречаная А. |tytuł = „Чего боится эта жаба, сидящая на трубе? Людей”. Навальный призвал россиян выходить на протесты |opublikowany =

* {{Cytuj stronę |url = https://www.forbes.ru/biznes/354311-putin-zayavil-chto-poydet-na-vybory-kak-samovydvizhenec |tytuł = Путин заявил, что пойдет на выборы 2018 года как самовыдвиженец |autor = Еременко Е |opublikowany = forbes.ru |data = 2017-12-14 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Еременко 2017}}}}

gordonua.com |data = 2021-01-18 |język = en ru uk |data dostępu = 2024-02-19}}

* {{Cytuj stronę |url = https://newtimes.ru/articles/detail/227417/ |tytuł = Можно вывести дедушку из бункера... |autor = Колесников А |opublikowany = newtimes.ru |data = 2022-10-31 |język = ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Колесников 2022}}}}

▲* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Дмитриев 2023}} |url = https://meduza.io/feature/2023/01/30/yandeks-blokiroval-izobrazheniya-putina-kogda-polzovateli-iskali-bunkernogo-deda-i-natsistskie-simvoly-kogda-oni-iskali-z |autor = Дмитриев Д. |tytuł = „Яндекс” блокировал изображения Путина, когда пользователи искали „бункерного деда”. И нацистские символы – когда они искали Z |opublikowany = meduza.io |data = 2023-01-30 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Еременко 2017}} |url = https://www.forbesmeduza.ruio/biznesepisodes/3543112022/11/22/putina-postoyanno-nazyvayut-dedom-putinno-zayavildelo-chtone-poydetv-navozraste-vyborytogda-kakv-samovydvizhenecchem |autortytuł = ЕременкоПутина Е.постоянно |tytułназывают =„дедом” Путин– заявил,но чтодело пойдетне нав выборывозрасте. 2018Тогда годав чем? |autor = какКоманда самовыдвиженец„Сигнала” |opublikowany = forbesmeduza.ruio |data = 20172022-1211-1422 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Команда „Сигнала” 2022}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Колесников 2022}} |url = https://newtimeszona.rumedia/articlesarticle/detail2023/22741701/08/dictionary |autortytuł = Колесников„Англосаксы”, А„хунта” и „центры принятия решений”. |tytułСловарь =новой Можнореальности вывести|autor дедушку= изКонстантинова бункера..А., Трещанин Д |opublikowany = newtimeszona.rumedia |data = 20222023-1001-3108 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Константинова, Трещанин 2023}}}}

* {{Cytuj stronę |url = https://news.obozrevatel.com/russia/stol-stal-esche-dlinnee-kadryi-s-soveschaniya-putina-s-shojgu-i-lavrovyim-vyizvali-novuyu-volnu-nasmeshek.htm |tytuł = Стол стал ещё длиннее: кадры с совещания Путина с Шойгу и Лавровым вызвали новую волну насмешек |autor = Липич О |opublikowany = news.obozrevatel.com |data = 2022-02-14 |język = en pl ru uk |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Липич 2022}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Команда „Сигнала” 2022}} |url = https://meduza.io/episodes/2022/11/22/putina-postoyanno-nazyvayut-dedom-no-delo-ne-v-vozraste-togda-v-chem

* {{Cytuj stronę |autorurl = Команда „Сигнала”https://www.svoboda.org/a/31080873.html |tytuł = Путина„Дед” постояннои называютдети. „дедом”Сергей Медведев – ноо делоновом непоколении в|autor возрасте.= ТогдаМедведев в чем?С |opublikowany = meduzasvoboda.ioorg |data = 20222021-1102-2202 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Медведев 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Константинова, Трещанин 2023}} |url = https://zonameduza.mediaio/articlenews/20232021/0109/0814/dictionaryputin-ob-yavil-ob-uhode-na-samoizolyatsiyu-iz-za-sluchaev-kovida-v-svoem-okruzhenii |autortytuł = КонстантиноваПутин А.,объявил Трещаниноб Д.уходе |tytułна =самоизоляцию „Англосаксы”,из-за „хунта”случаев и „центры принятия решений”.ковида Словарьв новойсвоем реальностиокружении |opublikowany = zonameduza.mediaio |data = 20232021-0109-0814 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Cit. per ТАСС 2021}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Липич 2022}} |url = https://newswww.obozrevatelproekt.commedia/russiainvestigation/stolchem-stalboleet-esche-dlinnee-kadryi-s-soveschaniya-putina-s-shojgu-i-lavrovyim-vyizvali-novuyu-volnu-nasmeshek.htm |autor = Липич О.putin/ |tytuł = СтолРасследование сталк ещё70-летию длиннее: кадры с совещанияВладимира Путина с|autor Шойгу= иРубин ЛавровымМ. вызвалиi новую волну насмешекin |opublikowany = news.obozrevatelproekt.commedia |data = 2022-0204-1401 |język = en pl ru uk |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Рубин 2022}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Медведев 2021}} |url = https://wwwsobesednik.svoboda.orgru/aobshchestvo/31080873.html20201030-tak-mozhno-s-prezidentom-naval |autortytuł = МедведевТак С.можно |tytułс =президентом? „Дед”Навальный ижестко дети.потроллил Сергей„бункерного Медведевдедушку” –Владимира оПутина |autor = новомСавельев поколенииМ |opublikowany = svobodasobesednik.orgru |data = 20212020-0210-0230 |język = ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Савельев 2020}}}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Cit. per ТАСС 2021}} |url = https://meduzaholod.iomedia/news2023/202107/09/1420/putin-ob-yavil-ob-uhode-na-samoizolyatsiyu-iz-za-sluchaev-kovida-v-svoem-okruzheniidead/ |tytuł = Путин объявил– обдед уходе|autor на= самоизоляциюТуркова из-за случаев ковида в своем окруженииК |opublikowany = meduzaholod.iomedia |data = 20212023-0907-1420 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19 |odn = {{odn/id|Туркова 2023}}}}

* {{Cytuj pismo |odnautor = {{odn/id|Шмелёва 2021}} |autor= Шмелёва Е |tytuł = Русский ковидный: Новые языковые явления глобальной пандемии |url = https://scholarsarchive.byu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1017&context=rlj |czasopismo = Russian Language Journal |rok = 2021 |wolumin = 71 |strony = 328 |język = ru |odn = {{odn/id|Шмелёва 2021}}}}▼

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Рубин 2022}} |url = https://www.proekt.media/investigation/chem-boleet-putin/ |autor = Рубин М. i in. |tytuł = Расследование к 70-летию Владимира Путина |opublikowany = proekt.media |data = 2022-04-01 |język = en ru |data dostępu = 2024-02-19}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Савельев 2020}} |url = https://sobesednik.ru/obshchestvo/20201030-tak-mozhno-s-prezidentom-naval |autor = Савельев М. |tytuł = Так можно с президентом? Навальный жестко потроллил „бункерного дедушку” Владимира Путина |opublikowany = sobesednik.ru |data = 2020-10-30 |język = ru |data dostępu = 2024-02-19}}

* {{Cytuj stronę |odn = {{odn/id|Туркова 2023}} |url = https://holod.media/2023/07/20/putin-dead/ |autor = Туркова К. |tytuł = Путин – дед |opublikowany = holod.media |data = 2023-07-20 |język = ru |data dostępu = 2024-02-19}}

▲* {{Cytuj pismo |odn = {{odn/id|Шмелёва 2021}} |autor= Шмелёва Е |tytuł = Русский ковидный: Новые языковые явления глобальной пандемии |url = https://scholarsarchive.byu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1017&context=rlj |czasopismo = Russian Language Journal |rok = 2021 |wolumin = 71 |strony = 328 |język = ru}}

[[Kategoria:Rosyjskie memy internetowe]]