Bogusław Leśnodorski


Współtwórcy projektów Fundacji Wikimedia

Article Images

polski historyk państwa i prawa

Ten artykuł dotyczy profesora UW. Zobacz też: Bogusław Leśnodorski – wnuk bohatera poniższego biogramu, prawnik.

Bogusław Leśnodorski (ur. 27 maja 1914 w Krakowie, zm. 1 lipca 1985 w Warszawie) – polski historyk ustroju i myśli politycznej, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Warszawskiego. Członek PPS w latach 1947–1948, członek PZPR w latach 1948–1985[1].

Bogusław Leśnodorski

Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Bogusław Jan Leśnodorski

Data i miejsce urodzenia

27 maja 1914
Kraków

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1985
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Rodzice

Gustaw Leśnodorski
Maria Owińska

Krewni i powinowaci

Zygmunt (brat), Bogusław (wnuk)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”
Multimedia w Wikimedia Commons

Urodził się 27 maja 1914 w Krakowie[2], w rodzinie Gustawa i Marii z Owińskich (1882–1969)[2][3]. Jego starszym bratem był Zygmunt, a szwagierką Aleksandra[4]. W 1932 ukończył III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, w którym nauczał jego ojciec. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, który ukończył w 1936. Podczas studiów należał do Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej oraz działał w Towarzystwie Biblioteki Słuchaczy Prawa UJ. Po studiach podjął aplikację adwokacką u mecenasa Bronisława Drozdowskiego oraz został asystentem w Katedrze Historii Ustroju Polski UJ. W 1938 obronił doktorat, na podstawie dysertacji Stosunek prawno-państwowy Prus Królewskich do Korony w latach 1454–1569, jego promotorem był Stanisław Kutrzeba[5].

 
Karta rejestracyjna Bogusława Leśnodorskiego jako więźnia w nazistowskim obozie koncentracyjnym w Dachau
 
Inskrypcja nagrobna Bogusława Leśnodorskiego

W listopadzie 1939 został uwięziony w ramach Sonderaktion Krakau. Przebywał w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen i Dachau. Zwolniony został w lutym 1940. Po powrocie do Krakowa podjął pracę w Żeńskiej Szkole Handlowej, równocześnie był zaangażowany w tajne nauczanie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie prowadził zajęcia z polskiej i powszechnej historii ustroju oraz encyklopedii i teorii prawa[5].

Po wojnie początkowo uczył w Liceum Hotelarskim (1945–1948), potem w Wyższej Szkole Handlowej Społecznej (1948–1950), będąc jednocześnie adiunktem, a następnie docentem etatowym UJ[5]. W 1947 uzyskał habilitację na podstawie dorobku naukowego oraz rozprawy Dzieło Sejmu Czteroletniego. W 1949 uzyskał profesurę na Akademii Handlowej w Krakowie[5]. Od 1950 wykładał na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego jako profesor nadzwyczajny, a od 1958 profesor zwyczajny. W latach 1965–1968 był dziekanem Wydziału Prawa i Administracji UW. Od 1973 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk[6]. W 1966 uzyskał doktorat honoris causa Uniwersytetu w Tuluzie[7]. W czerwcu 1968 roku wszedł w skład Komitetu Przygotowawczego obchodów 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika[8]. Był członkiem rady naukowej Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie[9].

Głównym obszarem jego badań było polskie oświecenie. Opublikował m.in. książki: Polscy jakobini, Rozmowy z przeszłością. Dziesięć wieków Polski[10]. a także opracował pisma Kuźnicy Kołłątajowskiej. Był także współautorem (wraz z Juliuszem Bardachem i Michałem Pietrzakiem) wielokrotnie wznawianego podręcznika Historia ustroju i prawa polskiego.

Był mężem Haliny (1916–2019)[11][12], mieli córkę i syna. Ich wnuk Bogusław (ur. 1975), jest prawnikiem, w latach 2012–2017 był prezesem Legii Warszawa.

Zmarł 1 lipca 1985 w Warszawie[13], pochowany 8 lipca 1985 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[14] (kwatera XXVIIIA-płd-po lewej Kulków)[11].

  1. Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały partyjne 1950–1986, t. II, wybór, wstęp i opracowanie Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski, Warszawa 2012, s. 98.
  2. a b Tadeusz Chrostowski. Prof. dr Bogusław Leśnodorski. Członek Honorowy TNP (1914–1985). „Notatki Płockie”, s. 53, Nr 30 z 1985.
  3. Bogusław Jan Leśnodorski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-07-22].
  4. Zygmunt Leśnodorski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2018-02-28].
  5. a b c d Leśnodorski Bogusław (1914–1985) [online], Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN - Instytut Historii PAN [dostęp 2024-07-22] (pol.).
  6. LEŚNODORSKI, Bogusław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  7. Hubert Izdebski, Marek Wąsowicz: Bogusław Leśnodorski*1914–1985. W: PORTRETY UCZONYCH Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, L–R. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 63–74. ISBN 978-83-235-2077-1. [dostęp 2024-07-22].
  8. „Urania”. miesięcznik Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, nr 3, marzec 1969, s. 85.
  9. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. obn.olsztyn.pl. [dostęp 2018-12-24].
  10. Bogusław Leśnodorski, Rozmowy z przeszłością. Dziesięć wieków Polski Wiedza Powszechna Warszawa 1970.
  11. a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2024-07-22].
  12. Bogusław Leśnodorski: Budżet Legii wyniesie ćwierć MILIARDA złotych [ZDJĘCIA] [online], sport.se.pl [dostęp 2024-07-22] (pol.).
  13. Zmarł profesor Bogusław Leśnodorski. „Dziennik Polski”. Nr 153, s. 1, 3 lipca 1985.
  14. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 165, ISBN 978-83-233-4527-5.
  15. Tadeusz Chrostowski. Prof. dr Bogusław Leśnodorski. Członek Honorowy TNP (1914–1985). „Notatki Płockie”, s. 56, Nr 30 z 1985.
  16. Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984.
  17. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566 „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”.
  18. M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 1007 „za wybitną działalność naukową”.
  19. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
  20. Nagrody państwowe za 1951 r. za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego i sztuki. „Głos Koszaliński”. Rok III, Nr 201 (822), s. 6, 26 lipca 1951. Koszalin: KW PZPR. [dostęp 2024-07-22].
  21. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, techniki i kultury. „Dziennik Polski”. Rok VIII, Nr 174 (2637), s. 6, 22 lipca 1952. Kraków: „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-22].
  22. Dziennik Polski, rok VIII, nr 174, (2637), s. 6.