Piotr Wojciechowski
Współtwórcy projektów Fundacji Wikimedia
Article Imagespolski prozaik, poeta, reżyser i krytyk filmowy oraz publicysta
Piotr Herbert Wojciechowski, ps. Dymitr Łazur (ur. 18 lutego 1938 w Poznaniu) – polski prozaik, poeta, reżyser i krytyk filmowy.
Data i miejsce urodzenia |
18 lutego 1938 | ||
---|---|---|---|
Dziedzina sztuki | |||
Ważne dzieła | |||
| |||
Odznaczenia | |||
Nagrody | |||
Nagroda im. Wilhelma Macha (1968) | |||
| |||
|
Jest synem pisarza i tłumacza Edwina Herberta Wojciechowskiego (1910–1974). Maturę uzyskał w Lublinie[1]. Ukończył studia geologii na Uniwersytecie Wrocławskim (1961), dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim (1964) oraz reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (PWSFTviT, 1969). W 2000 odbył przewód kwalifikacyjny I stopnia (odpowiednik doktoratu) w zakresie sztuki filmowej (reżyseria) w PWSFTviT w Łodzi[2].
Zadebiutował w 1964 jako autor sztuki Powrót komety Halleya wystawionej przez studencki teatr w Krakowie, a w 1967 książką Kamienne pszczoły[1][3]. W okresie 2002–2005 był prezesem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich[4]. Wykładał scenariopisarstwo i wiedzę o scenariuszu w PWSFTviT w Łodzi. Był członkiem Rady Etyki Mediów i Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN. Od 2006 był członkiem Rady Programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej. Od 2008 wchodził w skład jury Nagrody Mediów Publicznych w dziedzinie literatury pięknej COGITO. W 2016 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5]. Od 1965 mieszka w Warszawie[6].
W 2022 uzyskano doktorat na podstawie pracy o jego twórczości[7][8]. Jest członkiem kapituły Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego współfinansowanej przez Polski Instytut Sztuki Filmowej[9].
Jest narciarzem i taternikiem, a także członkiem (od 1955) wrocławskiej Sekcji Grotołazów i uczestnikiem jej wypraw[10]. Udziela się w pracy z młodzieżą katolicką w Przymierzu Rodzin[11].
Proza Piotra Wojciechowskiego fascynuje. Z jednej strony fascynuje wyobraźnia pisarza, który stworzył świat z imaginacji, ale przecież zakorzeniony w naszej realności, natomiast z drugiej – intryguje wirtuozeria z jaką pisarz opisuje otaczającą nas, sprawdzalną rzeczywistość, zarówno obyczajową, jak i polityczną. Nie ulega wątpliwości, że proza tego twórcy urzeka i uwodzi tzw. głębszym znaczeniem. To, co pisarz mówi pełnym głosem nie jest wcale ważniejsze od tego, co mówi półgłosem, zaś to co mówi nie wprost okazuje się równie istotne, jak to co mówi wprost. W tej prozie, w tym powieściowym świecie: tu i teraz znaczy także zawsze i wszędzie. I odwrotnie, rzecz jasna. Co więcej, ta proza zdumiewa także pod względem wielości zastosowanych środków artystycznych.
- Kamienne pszczoły, Warszawa, Iskry, 1967 (tłumaczenie na niemiecki, 1970)[3]
- Czaszka w czaszce, Warszawa, Iskry, 1970 (tłumaczenie na niemiecki, 1973 i francuski, 1988)
- Wysokie pokoje, Warszawa, PIW, 1977
- Obraz napowietrzny, Kraków, WL, 1988
- Szkoła wdzięku i przetrwania Warszawa, Wyd. Agawa, 1995
- Harpunnik otchłani, Warszawa, Wyd. Odeon, 1996[3]
- Próba listopada, Warszawa, Wyd. W.A.B., 2000[3]
- Doczekaj nowiu, Warszawa, Wyd. Świat Książki, 2007, ISBN 978-83-247-0494-1[3].
- Tratwa manekina, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Volumen, 2013, ISBN 978-83-7233-191-5.
- Strych Świata, Warszawa, Wielka Litera, 2016, ISBN 978-83-8032-131-1.
- Był blisko: mała powieść z początku XXI wieku, Pelplin, Wydawnictwo Wyższego Seminarium Duchownego „Bernardinum”, 2018, ISBN 978-83-7823-996-3.
- Zły wiatr, Lublin, Wydawnictwo Test, 2020, ISBN 978-83-7038-188-2[12].
- Poczta świąteczna, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Volumen, 2016, ISBN 978-0-00-000978-4.
- Chleb z deszczem, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Volumen, 2018[13]
- Lato świetlne, PIW 2023, ISBN 978-83-8196-500-2[14]
- Ulewa, kometa, świński targ, Warszawa: PIW, 1974
- Półtora królestwa, Kraków: WL, 1984
- Manowiec, Warszawa: PIW, 1978
- Cafe Navarra, Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 2007
- Serce do gry, Warszawa, Wyd. Świat Książki, 2010
- Przebierańcy i przechodnie, Biblioteka Słów 2019, ISBN 978-83-952611-6-9[1]
- Kochanek Królowej Roju, PIW 2023, ISBN 978-83-8196-603-0
- Drzwi do czasu, „Twórczość”, LXXX, nr 1(938), 2024, ISSN 0041-4727 (fragment on-line)
- Życie zmarnujesz, Kornelio!, „Twórczość”, LXXX, nr 9(946), 2024[15]
Literatura dla dzieci i młodzieży
- Lew koloru marchewki, Wyd. RSW Prasa-Książka-Ruch, 1971
- Zdobywcy orzechowego tortu, Wyd. RSW Prasa-Książka-Ruch, 1975 (tłumaczenie na francuski, 1981)
- Czarodzieje pachną klejem, Wyd. KAW, 1976
- Poniedziałek, którego nie było, Wyd. KAW, 1977
- Jezioro na wyspie, Wyd. KAW, 1979
- Autobus spóźnialskich, Wyd. KAW, 1980
- Wiatr schwytany w lustro, Wyd. MAW,1984
- Bajki żółtego psa, Wyd. Stentor, 1993
- Z kufra Pana Pompuła, Wyd. Stentor, 1993, ISBN 83-89315-02-5 (dla dzieci od 6 lat)[16]
- Od strony ogrodu, Biblioteka Słów 2022, ISBN 978-83-963095-7-0[17]
- Pas startowy do myślenia, dwutygodnik.com wyd. 284, 06/2020 [dostęp 2024-04-22]
- 1968 – Nagroda im. Wilhelma Macha za „najlepszą debiutancką powieść” Kamienne pszczoły[18]
- 1975 – Harcerska Nagroda Literacka (honorowe wyróżnienie)
- 1978 – Nagroda literacka Fundacji im. Kościelskich[19]
- 1979 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- 1992 – Nagroda Polskiego PEN Clubu
- 1994 – Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego
- 2016 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- 2019 – nominacja do „Orfeusza” – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego za tom Chleb z deszczem[20]
- 2019 – Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za całokształt twórczości[21]
- 2019 – Nagroda Literacka im. ks. Jana Twardowskiego za tom wierszy Chleb z deszczem[22]
- 2020 – Nagroda Literacka m. st. Warszawy i tytuł „Warszawskiego Twórcy”[1][6]
- ↑ a b c d e Piotr Wojciechowski z tytułem Warszawski Twórca! [online], Biblioteka Słów, 24 czerwca 2020 [dostęp 2024-10-02] (pol.).
- ↑ Wykaz osób, które uzyskały od 1 stycznia do 31 grudnia 2000 r. kwalifikacje I stopnia w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych [online], OpenLEX, 10 maja 2001, poz. 106 [dostęp 2024-10-02] (pol.).
- ↑ a b c d e Culture.pl, Piotr Wojciechowski [online], Culture.pl (Twórcy), 17 czerwca 2017 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Piotr WOJCIECHOWSKI | Stowarzyszenie Pisarzy Polskich [online], sppwarszawa.pl [dostęp 2024-09-30].
- ↑ Pisarze uhonorowani „Glorią Artis” – siedmioro nie odebrało medali. www.rp.pl. [dostęp 2016-02-19].
- ↑ a b Piotr Wojciechowski laureatem Nagrody Literackiej m.st. Warszawy [online], biblionetka.pl, 2020 [dostęp 2021-11-03].
- ↑ Paulina Joanna Biczkowska | Wydział Filologiczny [online], old.fil.ug.edu.pl [dostęp 2024-05-11].
- ↑ Paulina Biczkowska, Świat osobny – Przestrzeń i bohater w twórczości Piotra Wojciechowskiego [online], Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny – praca doktorska, 2021, s. 254 [dostęp 2024-05-11] (pol.).
- ↑ PISF - Nominacje do Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego 2023 [online] [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Janusz Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31 maja 2003, s. 5, ISSN 2658-0063 [dostęp 2020-07-09].
- ↑ Marta Bejnarowicz, “Przymierze Rodzin jest jasnym wątkiem w tkaninie moich wspomnień” - rozmowa z panem Piotrem Wojciechowskim [online], Przymierze Rodzin, 4 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-06] (pol.).
- ↑ Paweł Dunin-Wąsowicz, Pas startowy do myślenia – Rozmowa z Piotrem Wojciechowskim, „Dwutygodnik.com” (284), www.dwutygodnik.com, czerwiec 2020 [dostęp 2024-10-02], Cytat: Gdy bierzemy dziś do ręki literaturę faktu, traktujemy ją jak Pismo Święte, za to literatura piękna uznawana jest za bajdy. Ale ta pierwsza mówi prawdę tylko do pewnego stopnia. Dla mnie fakty są mniej ważne niż relacje (pol.).
- ↑ Piotr Wojciechowski, W czterech pudełkach, Ucieczka do Egiptu, „Biuletyn Informacyjny PKN ICOMOS” (4), Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS–Polska, 2018, 79–80 (wiersze z tomu Chleb z deszczem), ISSN 2657-9251 [dostęp 2021-08-25].
- ↑ Barbara Gruszka-Zych, Wchodzenie w słowo, „Gość Niedzielny” (19/2024), gosc.pl, 9 maja 2024, ISSN 0137-7604 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Twórczość 9/2024 – Instytut Książki – Sklep [online] [dostęp 2024-10-02] (pol.).
- ↑ Dla Rodziców - Książki polecane do czytania dzieciom | Przedszkole Samorządowe nr 4 w Chrzanowie [online], ps4chrzanow.edupage.org [dostęp 2024-10-02].
- ↑ "Poczytnik". Zbiór felietonów Piotra Wojciechowskiego pt. "Od strony ogrodu" [online], polskieradio24.pl, także podcast 22'44": zapis audycji "Poczytnik", prowadzący: Tomasz Zapert i Krzysztof Masłoń, gość: Piotr Wojciechowski, 13 marca 2023 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Piotr Wojciechowski – sylwetka, „Dialog”, Dialog website, archive.is, 2005 [dostęp 2024-10-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
- ↑ Piotr Wojciechowski | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
- ↑ Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K. I. Gałczyńskiego – NOMINOWANI. www.orfeusz-nagroda.pl. [dostęp 2019-05-02].
- ↑ Piotr Wojciechowski z Nagrodą Literacką im. Władysława Reymonta. instytutksiazki.pl, 2019-10-02. [dostęp 2019-11-04].
- ↑ Piotr Wojciechowski laureatem Nagrody im. ks. Jana Twardowskiego [online], instytutksiazki.pl, 13 listopada 2019 [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- Piotr Wojciechowski w serwisie filmpolski.pl. [dostęp 2012-05-14].
- Piotr Wojciechowski w katalogu Biblioteki Narodowej
- Piotr Wojciechowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-07-19].
- Piotr Wojciechowski – publikacje w bibliotece Polona
- Piotr Wojciechowski – relacja świadka historii Brama Grodzka, 2005 [dostęp 2024-04-22]
- Piotr Wojciechowski – felietony Pisarze.pl [dostęp 2024-05-11]