Royal Society


Współtwórcy projektów Fundacji Wikimedia

Article Images

angielskie towarzystwo naukowe

The Royal Society of London for Improving Natural Knowledge[1] (pol. Królewskie Towarzystwo w Londynie dla Rozszerzania Wiedzy o Przyrodzie[2]) popularnie nazywane The Royal Society[1], pol. Towarzystwo Królewskie, w Londynie[2]brytyjskie towarzystwo naukowe pełniące funkcję brytyjskiej akademii nauk. Skupia przedstawicieli nauk matematycznych i przyrodniczych, liczy 1600 członków, w tym 80 laureatów Nagrody Nobla (stan na rok 2019).

Royal Society

Ilustracja
Herb Royal Society
Nullius in verba
Państwo

 Wielka Brytania

Siedziba

Londyn

Data założenia

28 listopada 1660

Profil działalności

naukowy

Prezydent

Adrian Smith

Członkowie

1600

Położenie na mapie Wielkiego Londynu

Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Royal Society”

Położenie na mapie Wielkiej Brytanii

Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Royal Society”

Położenie na mapie Anglii

Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Royal Society”

51°30′22″N 0°07′56″W/51,506111 -0,132222
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Siedziba Royal Society w Londynie

28 listopada 1660 roku 12 uczonych spotkało się po wykładzie Christophera Wrena (1632–1723) w Gresham College i postanowiło założyć towarzystwo na rzecz promocji eksperymentalnego nauczania fizyki i matematyki[1]. Wśród założycieli byli m.in. chemik i fizyk Robert Boyle (1627–1691) i biskup John Wilkins (1614–1672)[1]. W roku 1662 Karol II wydał akt prawny konstytuujący tę instytucję, który został uzupełniony w 1663 roku[1]. Nazwa The Royal Society była po raz pierwszy wzmiankowana w 1661 roku; w drugim akcie prawnym z 1663 roku towarzystwo nazywane jest The Royal Society of London for Improving Natural Knowledge[3].

Towarzystwo bywa czasem mylnie uważane za pierwsze w świecie towarzystwo naukowe – w 1652 roku została założona Niemiecka Akademia Przyrodników Leopoldina (niem. Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina)[a], a jeszcze wcześniej, w 1635 roku, powstała Akademia Francuska. Encyklopedia Britannica podaje, że Towarzystwo Królewskie było pierwszym w świecie narodowym towarzystwem naukowym[1].

Towarzystwo odegrało dużą rolę w rozwoju nauk przyrodniczych od XVII do XIX wieku. W 1665 roku Towarzystwo opublikowało dzieło Micrographia Roberta Hooke'a (1635–1703) z ilustracjami powstałymi na podstawie obrazów widzianych pod mikroskopem[3]. W 1687 roku wydało Principia Mathematica Isaaca Newtona (1643–1727)[3].

Od 1665 roku Towarzystwo wydaje czasopismo naukowe Philosophical Transactions – najstarsze pismo naukowe na świecie wydawane bez przerwy[1], które wprowadziło m.in. pojęcie recenzji naukowej[3]. Od 1832 roku Towarzystwo wydaje również przeglądowo-sprawozdawcze Proceedings of the Royal Society.

Siedziba towarzystwa mieści się w City of Westminster w okolicy królewskiego Buckingham Palace. Dewizą jest Nullius in verba (łac. Nikomu na słowo – w domyśle: wierzyć)[3].

Od 1736 roku Towarzystwo przyznaje Medal Copleya za „wybitne osiągnięcia w dziedzinie badań w każdej gałęzi nauki, i na przemian nauk fizycznych oraz nauk biologicznych”[3][6]. Inne nagrody Towarzystwa to m.in.:

Z tym tematem związana jest kategoria: Członkowie Royal Society.

Towarzystwo liczy 1600 członków, w tym 80 laureatów Nagrody Nobla (stan na rok 2019)[7]

Znanymi Polakami wśród jego zagranicznych członków byli m.in.:

  1. Niemiecka Akademia Przyrodników Leopoldina w Halle (Saksonia) działała początkowo pod nazwą Academia Naturae Curiosorum. Założyli ją prywatnie czterej medycy: Johann Lorenz Bausch (1605–1665), Johann Michael Fehr (1610–1688), Georg Balthasar Metzger (1623–1687) i Georg Balthasar Wohlfahrt (1607–1674)[4]. W 2008 roku Leopoldina uzyskała status Narodowej Akademii Nauk[5].
  1. a b c d e f g Royal Society, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-12-24] (ang.).
  2. a b Towarzystwo Królewskie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-12-24].
  3. a b c d e f The Royal Society: History. [dostęp 2019-12-24]. (ang.).
  4. „Niemals müßig“ - Die Gründung der Leopoldina. [w:] leopoldina.org [on-line]. [dostęp 2019-12-24]. (niem.).
  5. Bundesministerium für Bildung und Forschung.: Die Akademien der Wissenschaften. [dostęp 2019-12-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-24)]. (niem.).
  6. Copley Medal. Royal Society. [dostęp 2019-12-24]. (ang.).
  7. The Royal Society: The Fellowship. [dostęp 2019-12-24]. (ang.).
  8. The Royal Society: Fellow details: Hevelius; Johannes (1611–1687). [dostęp 2019-12-24]. (ang.).
  9. The Royal Society: Fellow details: Strzelecki; Sir; Paul Edmund de (1797–1873). [dostęp 2019-12-24]. (ang.).
  10. The Royal Society: Fellow details: Strasburger; Eduard Adolf (1844–1912). [dostęp 2019-12-24]. (ang.).