2002 FIFA Dünya Kupası
Wikimedia projelerine katkıda bulunanlar
Article Images
2002 FIFA Dünya Kupası veya 2002 Dünya Kupası (17. Dünya Kupası), finalleri 31 Mayıs ve 30 Haziran 2002 tarihleri arasında Güney Kore ve Japonya'da gerçekleşmiştir. Kupayı düzenleyen ülkeler FIFA tarafından Mayıs 1996'da seçilmiştir. İki ülkenin beraber düzenlediği ilk dünya kupasıdır. Ayrıca ilk kez Asya kıtasında düzenlenen bu Dünya Kupası'nı ilk kez finalde karşılaştığı Almanya'yı 2-0 yenen Brezilya kaldırmıştır. Kupada oynanan 64 karşılaşmanın yalnızca 16'sı berabere bitti. Bunlardan 3 maç uzatmaya giderken, 2 maçın sonucunu penaltılar belirledi. Kupa uzatmalarda altın gol sisteminin uygulandığı son turnuvadır.
| Korece: 2002 FIFA 월드컵 대한민국/일본 Japonca: 2002 FIFAワールドカップ 韓国/日本 | |
|---|---|
 Resmî logo | |
| Turnuva detayları | |
| Ev sahibi ülkeler |  Güney Kore Japonya |
| Şehir | 20 |
| Tarih | 31 Mayıs - 30 Haziran 2002 |
| Takım | 32 (5 konfederasyondan) (FIFA federasyondan) |
| Stadyum(lar) | 20 (20 ev sahibi şehirde) |
| Final durumu | |
| Şampiyon |  Brezilya (5. kez) |
| İkinci |  Almanya |
| Üçüncü |  Türkiye |
| Dördüncü |  Güney Kore |
| Turnuva istatistikleri | |
| Oynanan maç | 64 |
| Atılan gol | 161 (maç başına 2,52) |
| Seyirci | 2.705.197 (maç başına 42.269) |
| Gol kralı | Ronaldo (8 gol) |
| Asist kralı |  Michael Ballack (4 asist) |
| En iyi oyuncu | Oliver Kahn |
| En iyi kaleci |  Rüştü Reçber |
← 1998 2006 → | |
Turnuvaya 48 yıl aradan sonra tekrar katılan Şenol Güneş yönetimindeki Türkiye ise hâlen tarihinin en yüksek başarısı olan dünya üçüncülüğü derecesini bu kupada ev sahibi Güney Kore'yi 3-2 ile geçerek elde etti. 1998 Dünya Kupası şampiyonu olarak turnuvaya direkt olarak katılan ve açılış maçında Senegal'e 1-0 yenilen Fransa ise tek bir galibiyet bile alamadan grup maçlarında yine kendi gibi favoriler arasındaki Arjantin ve Portekiz'le birlikte elendi. Futbolun önemli ülkeleri olarak gösterilen İtalya ve İspanya, Hollandalı teknik direktör Guus Hiddink'in yönetimindeki Güney Kore'ye elendiler.
| Daegu | Seul | Busan | İncheon | Ulsan |
|---|---|---|---|---|
| Daegu Stadyumu Kapasite: 68.014 |
Seul Sang-am Stadyumu Kapasite: 64.677 |
Busan Asiad Stadyumu Kapasite: 55.983 |
Incheon Munhak Stadyumu Kapasite: 52.179 |
Ulsan Munsu Futbol Stadyumu Kapasite: 43.550 |
| Suwon | Gwangju | Jeonju | Daejeon | Seogwipo |
| Suwon Dünya Kupası Stadyumu Kapasite: 43.288 |
Gwangju Dünya Kupası Stadyumu Kapasite: 44.118 |
Jeonju Dünya Kupası Stadyumu Kapasite: 42.477 |
Daejeon Dünya Kupası Stadyumu Kapasite: 40.535 |
Jeju Dünya Kupası Stadyumu Kapasite: 36.800 |
| Yokohama | Saitama | Fukuroi | Osaka | Rifu |
|---|---|---|---|---|
| Uluslararası Stadyumu Kapasite: 72.327 |
Saitama Stadyumu 2002 Kapasite: 63.700 |
Shizuoka 'ECOPA' Stadyumu Kapasite: 50.889 |
Nagai Stadyumu Kapasite: 50.000 |
Miyagi Stadyumu Kapasite: 49.133 |
| Ōita | Niigata | Kashima | Kobe | Sapporo |
| Ōita Stadyumu Kapasite: 43.000 |
Niigata Stadyumu Kapasite: 42.300 |
Kashima Stadyumu Kapasite: 42.000 |
Kobe Stadyumu Kapasite: 42.000 |
Sapporo Dome Kapasite: 53.845 |
- Gwangju Dünya Kupası Stadyumu, Gwangju - 42.880 (Dünya Kupası'ndan sonra adı değişti. Guus Hiddink Stadyumu oldu.)
Katıldı
Elendi
Elemelere katılmadı
FIFA üyesi değil
2002 Dünya Kupası'na ev sahibi Güney Kore, Japonya ve son şampiyon Fransa eleme oynamadan katılmıştır. Parantez içindeki numaralar ülkelerin Dünya Kupası öncesi FIFA sıralamasındaki yerini belirtir.
| A Torbası | B Torbası | C Torbası | D Torbası |
|---|---|---|---|
|
Arjantin |
Belçika |
Kamerun |
A, B, C, D Gruplarının maçları Güney Kore'de, E, F, G, H gruplarının maçları Japonya'da oynandı.
Tüm başlama saatleri yerel saatledir. (UTC+09.00)
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Danimarka | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 2 | +3 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | Senegal | 3 | 1 | 2 | 0 | 5 | 4 | +1 | 5 | |
| 3 | Uruguay | 3 | 0 | 2 | 1 | 4 | 5 | -1 | 2 | |
| 4 | Fransa | 3 | 0 | 1 | 2 | 0 | 3 | -3 | 1 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İspanya | 3 | 3 | 0 | 0 | 9 | 4 | +5 | 9 | Son 16 turuna |
| 2 | Paraguay | 3 | 1 | 1 | 1 | 6 | 6 | 0 | 4 | |
| 3 | Güney Afrika | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 5 | 0 | 4 | |
| 4 | Slovenya | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 7 | -5 | 0 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Brezilya | 3 | 3 | 0 | 0 | 11 | 3 | +8 | 9 | Son 16 turuna |
| 2 | Türkiye | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 3 | +2 | 4 | |
| 3 | Kosta Rika | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 6 | -1 | 4 | |
| 4 | Çin | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 9 | -9 | 0 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Güney Kore (H) | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 1 | +3 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | ABD | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 6 | -1 | 4 | |
| 3 | Portekiz | 3 | 1 | 0 | 2 | 6 | 4 | +2 | 3 | |
| 4 | Polonya | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 7 | -4 | 3 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Almanya | 3 | 2 | 1 | 0 | 11 | 1 | +10 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | İrlanda | 3 | 1 | 2 | 0 | 5 | 2 | +3 | 5 | |
| 3 | Kamerun | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | -1 | 4 | |
| 4 | Suudi Arabistan | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 12 | -12 | 0 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İsveç | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 3 | +1 | 5 | Son 16 turuna |
| 2 | İngiltere | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | +1 | 5 | |
| 3 | Arjantin | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 | |
| 4 | Nijerya | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 | -2 | 1 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Meksika | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 2 | +2 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | İtalya | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 | |
| 3 | Hırvatistan | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 3 | -1 | 3 | |
| 4 | Ekvador | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 4 | -2 | 3 |
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Japonya (H) | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 2 | +3 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | Belçika | 3 | 1 | 2 | 0 | 6 | 5 | +1 | 5 | |
| 3 | Rusya | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 4 | 0 | 3 | |
| 4 | Tunus | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 5 | -4 | 1 |
Eleme aşaması turnuvanın grup aşamasını geçen on altı takımın katıldığı bir tek maçlı eleme turnuvasıydı. Her tur, o tura dahil olan takımların yarısının elendiği dört turdan oluşmaktaydı. Bu turlar sırasıyla Son 16, Çeyrek finaller, Yarı finaller ve Final'di. Ayrıca üçüncülüğün ve dördüncülüğün belirlendiği bir play-off maçı vardı.
| Son 16 | Çeyrek Final | Yarı Final | Final | |||||||||||
| 15 Haziran - Seogwipo | ||||||||||||||
| Almanya | 1 | |||||||||||||
| 21 Haziran - Ulsan | ||||||||||||||
| Paraguay | 0 | |||||||||||||
| Almanya | 1 | |||||||||||||
| 17 Haziran - Jeonju | ||||||||||||||
| ABD | 0 | |||||||||||||
| Meksika | 0 | |||||||||||||
| 25 Haziran - Seul | ||||||||||||||
| ABD | 2 | |||||||||||||
| Almanya | 1 | |||||||||||||
| 16 Haziran - Suwon | ||||||||||||||
| Güney Kore | 0 | |||||||||||||
| İspanya (p) | 1 (3) | |||||||||||||
| 22 Haziran - Gwangju | ||||||||||||||
| İrlanda | 1 (2) | |||||||||||||
| İspanya | 0 (3) | |||||||||||||
| 18 Haziran - Daejeon | ||||||||||||||
| Güney Kore (p) | 0 (5) | |||||||||||||
| Güney Kore (uz.) | 2 | |||||||||||||
| 30 Haziran - Yokohama | ||||||||||||||
| İtalya | 1 | |||||||||||||
| Almanya | 0 | |||||||||||||
| 15 Haziran - Niigata | ||||||||||||||
| Brezilya | 2 | |||||||||||||
| Danimarka | 0 | |||||||||||||
| 21 Haziran - Shizuoka | ||||||||||||||
| İngiltere | 3 | |||||||||||||
| İngiltere | 1 | |||||||||||||
| 17 Haziran - Kobe | ||||||||||||||
| Brezilya | 2 | |||||||||||||
| Brezilya | 2 | |||||||||||||
| 26 Haziran - Saitama | ||||||||||||||
| Belçika | 0 | |||||||||||||
| Brezilya | 1 | |||||||||||||
| 16 Haziran - Ōita | ||||||||||||||
| Türkiye | 0 | Üçüncülük | ||||||||||||
| İsveç | 1 | |||||||||||||
| 22 Haziran - Osaka | 29 Haziran - Daegu | |||||||||||||
| Senegal (uz.) | 2 | |||||||||||||
| Senegal | 0 | Güney Kore | 2 | |||||||||||
| 18 Haziran - Miyagi | ||||||||||||||
| Türkiye (uz.) | 1 | Türkiye | 3 | |||||||||||
| Japonya | 0 | |||||||||||||
| Türkiye | 1 | |||||||||||||
| 2002 FIFA Dünya Kupası Şampiyonu |
|---|
| Brezilya (Beşinci kez) |
Dünya kupası tarihinde resmî olarak ilk defa turnuvanın en değerli oyuncuları seçimi Japonya ve Güney Kore'nin ortaklaşa düzenlediği bu kupada gerçekleştirilmiştir.
| Altın Krampon Ödülü: | Altın Top Ödülü: | Yashin Ödülü: | FIFA Centilmenlik Kupası: | En Eğlendirici Takım: |
|---|---|---|---|---|
| Ronaldo |
Oliver Kahn |
Oliver Kahn |
Belçika |
Güney Kore |
| Kaleci | Defans | Orta Saha | Forvet |
|---|---|---|---|
|
Roberto Carlos |
Rivaldo |
Uzak Doğu'da yapıldığı için özellikle Avrupa ve Amerika'da son derece ters saatlere denk düşen maçların buna rağmen tahminlerin üzerinde bir seyirci kitlesi tarafından izlenmesi, kupaya olan yoğun ilginin bir göstergesi oldu.[1] 2002 FIFA Dünya Kupası final maçlarını 2.705.197 biletli seyirci izledi. Böylece 64 maçın yapıldığı turnuvayı maç başına ortalama 42.269 seyirci izledi.[2] Bu kupada açık havada maç izlemeleri de artmıştır. Maçlara gösterilen ilginin aktığı yerlerden biri de FIFA'nın resmî internet sitesi oldu. Kupanın başladığı günden itibaren sitenin 2002 FIFA Dünya Kupası bağlantısına 1 milyar 452 milyon sayfa görüntülemesi yapıldı. TV'deki maç izlenme oranlarında rekoru İtalya-Güney Kore maçını %89'luk bir izlenme payı ve 42.6 izlenme oranı ile 23.6 milyon seyirciye ulaşmış İtalya elde etti. İspanya-İrlanda maçı ise 26.6 izlenme oranı ve %81 izlenme payı alarak 10.5 milyon İspanyol tarafından izlendi. Almanya-Paraguay maçını yayınlayan ARD kanalı 25.4 izlenme oranı, %88 izlenme payına ulaştı. İngiltere'de turnuva maçlarını yayınlayan BBC'nin ulaştığı en yüksek izlenme oranı İngiltere-Danimarka maçında 28.2 ile sağlandı ve toplamda 15.6 milyon BBC seyircisi bu maçı izledi. Ev sahibi Japonya'nın kupadan elendiği Türkiye maçı 27 izlenme oranı, %82,2 izlenme payı aldı ve 33 milyon Japon tarafından izlendi. Araştırmalar, Güney Kore'de bayan seyircilerin oranının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Portekiz-Güney Kore ile Güney Kore-İtalya maçlarını izleyen yetişkin seyircilerin %55'i bayandı.[1]
| Takım olarak en çok gol atanlar[3] | ||||
|---|---|---|---|---|
| # | Takım | Maç | Gol | Gol/Maç |
| 1. | Brezilya | 7 | 18 | 2.57 |
| 2. | Almanya | 7 | 14 | 2.00 |
| 3. | İspanya | 5 | 10 | 2.00 |
| 4. | Türkiye | 7 | 10 | 1.43 |
| 5. | Güney Kore | 7 | 8 | 1.14 |
| 6. | Senegal | 5 | 7 | 1.40 |
| 7. | ABD | 5 | 7 | 1.40 |
| 8. | Portekiz | 3 | 6 | 2.00 |
| 9. | Belçika | 4 | 6 | 1.50 |
| 10. | Paraguay | 4 | 6 | 1.50 |
Brezilya yalnızca "En çok gol atan takımlar" sıralamasında değil, ama "Maç başına gol ortalaması", "Kaleyi bulan şut", "Asist" ve hatta "En fazla ofsayt" gibi hemen tüm pozitif klasmanlarda takım hâlinde başı çekerek aldığı sonuçların hiç de tesadüf olmadığını kanıtladı.[3] Şampiyonada kendine en çok faul yapılan futbolcu, 31 faulle Türk Yıldıray Baştürk oldu. Onu 24 faulle Güney Koreli Park Ji Sung ve yirmi ikişer faulle Senegalli El Hadji Diouf ile İrlandalı Damien Duff izledi. Turnuvanın en çok faul yapan oyuncuları ise on dokuzar faulle Brezilyalı Cafu ile Alman Dietmar Hamann olurken takım bazında en çok faulü de yapan (133) Almanya, aynı zamanda en çok faule de (138) maruz kalan takım oldu.[4] Turnuva boyunca en çok top çalan futbolcu 57 kezle Güney Koreli Song Chong-Gug olurken onu, 55 kezle Alman Torsten Frings ve 52 kezle de Alman Dietmar Hamann takip etti. Ancak, top çalmada takım olarak en başarılı ülke 355 kez çalmayla Türkiye olurken onu, 338 kez top çalan Almanya ile 319 kez top çalan Güney Kore izledi.[5] Turnuvanın oynadığı maç sayısı ve yediği gole göre en başarılı kalecisi, 7 maçta 3 gol yiyen Alman Oliver Kahn olmuştur. Kahn, 3 golde birini grup maçlarında İrlandalı Robbie Keane'den, kalan ikisini de final maçında turnuvanın gol kralı olan Ronaldo'dan yemiştir. Onu, 7 maçta yediği 4 golle Brezilyalı Marcos ile 5 maçta yediği 3 golle İngiliz David Seaman izlemektedir. Turnuva boyunca en çok şut kurtaran kaleci ise 7 maçta 34 kurtarışla Türk Rüştü Reçber olurken onu, 7 maçta 25 kurtarışla Güney Koreli Lee Woon-Jae ile 22 kurtarışla Oliver Kahn takip etmiştir.[6]
Şampiyona boyunca atılan 158 golden, ilk yarılarda atılan gol sayısı 69 olurken kalan 89 gol ise ikinci yarılarda atıldı. 3 maç uzatmaya kalırken, 2 maçın da sonucunu penaltılar belirledi.[7] Kupada Dünya Kupası tarihinde atılan en hızlı gol rekoru da Hakan Şükür tarafından Türkiye-Güney Kore üçüncülük maçının 11. saniyesinde kaydedildi. Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti ve Suudi Arabistan kupanın gol atamayan takımları oldular.
Turnuvanın en değerli futbolcusu seçilen Ronaldo, uzun süren ağır bir sakatlık döneminin ardından katıldığı bu kupada gol kralı oldu.
- 8 gol
- 5 gol
- 4 gol
- 3 gol
- 2 gol
- 1 gol
- Kendi Kalesine
- Jorge Costa (ABD adına)
- Carles Puyol (Paraguay adına)
- Jeff Agoos (Portekiz adına)
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Brezilya | 7 | 7 | 0 | 0 | 18 | 4 | +14 | 21 | Şampiyon |
| 2 | Almanya | 7 | 5 | 1 | 1 | 14 | 3 | +11 | 16 | İkinci |
| 3 | Türkiye | 7 | 4 | 1 | 2 | 10 | 6 | +4 | 13 | Üçüncü |
| 4 | Güney Kore | 7 | 3 | 2 | 2 | 8 | 6 | +2 | 11 | Dördüncü |
| 5 | İspanya | 5 | 3 | 2 | 0 | 10 | 5 | +5 | 11 | Çeyrek finalde elendi |
| 6 | İngiltere | 5 | 2 | 2 | 1 | 6 | 3 | +3 | 8 | |
| 7 | Senegal | 5 | 2 | 2 | 1 | 7 | 6 | +1 | 8 | |
| 8 | ABD | 5 | 2 | 1 | 2 | 7 | 7 | 0 | 7 | |
| 9 | Japonya | 4 | 2 | 1 | 1 | 5 | 3 | +2 | 7 | Son 16 turunda elendi |
| 10 | Danimarka | 4 | 2 | 1 | 1 | 5 | 5 | 0 | 7 | |
| 11 | Meksika | 4 | 2 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 7 | |
| 12 | İrlanda | 4 | 1 | 3 | 0 | 6 | 3 | +3 | 6 | |
| 13 | İsveç | 4 | 1 | 2 | 1 | 5 | 5 | 0 | 5 | |
| 14 | Belçika | 4 | 1 | 2 | 1 | 6 | 7 | -1 | 5 | |
| 15 | İtalya | 4 | 1 | 1 | 2 | 5 | 5 | 0 | 4 | |
| 16 | Paraguay | 4 | 1 | 1 | 2 | 6 | 7 | -1 | 4 | |
| 17 | Güney Afrika | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 5 | 0 | 4 | Grup aşamasında elendi |
| 18 | Arjantin | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 | |
| 19 | Kosta Rika | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 6 | -1 | 4 | |
| 20 | Kamerun | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | -1 | 4 | |
| 21 | Portekiz | 3 | 1 | 0 | 2 | 6 | 4 | +2 | 3 | |
| 22 | Rusya | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 4 | 0 | 3 | |
| 23 | Hırvatistan | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 3 | -1 | 3 | |
| 24 | Ekvador | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 4 | -2 | 3 | |
| 25 | Polonya | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 7 | -4 | 3 | |
| 26 | Uruguay | 3 | 0 | 2 | 1 | 4 | 5 | -1 | 2 | |
| 27 | Nijerya | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 | -2 | 1 | |
| 28 | Fransa | 3 | 0 | 1 | 2 | 0 | 3 | -3 | 1 | |
| 29 | Tunus | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 5 | -4 | 1 | |
| 30 | Slovenya | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 7 | -5 | 0 | |
| 31 | Çin | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 9 | -9 | 0 | |
| 32 | Suudi Arabistan | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 12 | -12 | 0 |
Kaynak: FIFA
Sıralama kuralları: 1) Puan 2) Gol farkı 3) Atılan gol sayısı
- (2002). Futbolun Zirvesi: Dünya Kupaları, Boyut Yayın Grubu, İstanbul. ISBN 975-521-656-1
- Wolf-Dieter Poschmann: Fußball WM 2002. Sportverlag, Juli 2002, ISBN 3-328-00950-7.
- Sven Simon: Fußball-WM 2002 Südkorea/Japan. Copress-Verlag, 2002, ISBN 3-7679-0514-0.
- Süddeutsche Zeitung WM-Bibliothek: 2002 Japan/Südkorea. 2005, ISBN 3-86615-152-7.
- 2002 FIFA Dünya Kupası 22 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 2002 FIFA Dünya Kupası İstatistikleri
- RSSSF Archive of finals 6 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- RSSSF Archive of qualifying rounds 5 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- World Cup 2002 News
- http://www.planetworldcup.com/CUPS/2002/wc02index.html 19 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.