cieszyć – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny


Article Images

(Przekierowano z cieszyć się)

 
mężczyzna cieszy się (2.1) z podarunku
 
chłopiec się cieszy (2.2)
wymowa:
IPA: [ˈʨ̑ɛʃɨʨ̑], AS: [ćešyć], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) dawać radość, szczęście, weselić; nastrajać pozytywnie, radośnie

czasownik zwrotny niedokonany cieszyć się

(2.1) być radosnym, mieć radość, zadowolenie z czegoś
(2.2) weselić się, śmiać się
(2.3) mieć coś (najczęściej coś, co daje satysfakcję)
odmiana:
koniugacja VIb
formaliczba pojedynczaliczba mnoga
1. os.2. os.3. os.1. os.2. os.3. os.
bezokolicznikcieszyć
czas teraźniejszycieszę cieszysz cieszy cieszymy cieszycie cieszą
czas przeszłymcieszyłem cieszyłeś cieszył cieszyliśmy cieszyliście cieszyli
żcieszyłam cieszyłaś cieszyła cieszyłyśmy cieszyłyście cieszyły
ncieszyłom cieszyłoś cieszyło
tryb rozkazującyniech cieszęciesz niech cieszycieszmy cieszcie niech cieszą
 pozostałe formy
czas przyszłymbędę cieszył,
będę cieszyć		będziesz cieszył,
będziesz cieszyć		będzie cieszył,
będzie cieszyć		będziemy cieszyli,
będziemy cieszyć		będziecie cieszyli,
będziecie cieszyć		będą cieszyli,
będą cieszyć
żbędę cieszyła,
będę cieszyć		będziesz cieszyła,
będziesz cieszyć		będzie cieszyła,
będzie cieszyć		będziemy cieszyły,
będziemy cieszyć		będziecie cieszyły,
będziecie cieszyć		będą cieszyły,
będą cieszyć
nbędę cieszyło,
będę cieszyć		będziesz cieszyło,
będziesz cieszyć		będzie cieszyło,
będzie cieszyć
czas zaprzeszłymcieszyłem byłcieszyłeś byłcieszył byłcieszyliśmy bylicieszyliście bylicieszyli byli
żcieszyłam byłacieszyłaś byłacieszyła byłacieszyłyśmy byłycieszyłyście byłycieszyły były
ncieszyłom byłocieszyłoś byłocieszyło było
forma bezosobowa czasu przeszłegocieszono
tryb przypuszczającymcieszyłbym,
byłbym cieszył		cieszyłbyś,
byłbyś cieszył		cieszyłby,
byłby cieszył		cieszylibyśmy,
bylibyśmy cieszyli		cieszylibyście,
bylibyście cieszyli		cieszyliby,
byliby cieszyli
żcieszyłabym,
byłabym cieszyła		cieszyłabyś,
byłabyś cieszyła		cieszyłaby,
byłaby cieszyła		cieszyłybyśmy,
byłybyśmy cieszyły		cieszyłybyście,
byłybyście cieszyły		cieszyłyby,
byłyby cieszyły
ncieszyłobym,
byłobym cieszyło		cieszyłobyś,
byłobyś cieszyło		cieszyłoby,
byłoby cieszyło
imiesłów przymiotnikowy czynnymcieszący, niecieszący
żciesząca, nieciesząca cieszące, niecieszące
ncieszące, niecieszące
imiesłów przysłówkowy współczesnyciesząc, nie ciesząc
rzeczownik odczasownikowycieszenie, niecieszenie
przykłady:
(1.1) Cieszy mnie twoja pracowitość i pilność.
(2.1) Ania cieszy się z pięknego prezentu.
(2.2) Z czego się cieszysz? Nie widzę w tym nic zabawnego.
(2.3) Ciocia cieszy się dobrym zdrowiem.
składnia:
(2.1) cieszyć się z + D.
(2.3) cieszyć się + N.
kolokacje:
(2.3) cieszyć się powodzeniem / popularnością / sławą / szacunkiem / uznaniem / … • cieszyć się dobrą opinią / dobrym zdrowiem • cieszyć się złą sławą
synonimy:
(1.1) radować
(2.1) radować się
(2.2) śmiać się
antonimy:
(1.1) smucić, martwić
(2.1) martwić się, smucić się
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. pocieszać ndk., pocieszyć dk., ucieszyć dk.
rzecz. cieszenie n, pocieszenie n, pociecha ż, uciecha ż, pocieszyciel mos, pocieszycielka ż
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(2) Zwrot cieszyć się na + B. jest germanizmem. Można go jednak używać w stosunku do czegoś, czego oczekujemy[1].
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Poradnik językowy, „Język Polski” nr 6/1914, s. 191.